TIPS VOOR (SINTERKLAAS)GEDICHTEN

Sommige mensen schudden de sinterklaasgedichtjes zo uit hun mouw, maar voor de meeste van ons is het een hele opgave. Daarom hieronder een kort stappenplan en een aantal tips die je kunnen helpen bij het vervaardigen van persoonlijke gedichten.

STAPPENPLAN:

1. Onderwerpen - Maak een kort lijstje van ideeen en onderwerpen.
2. Korte versjes - Per onderwerp een kort versje
3. Slotcouplet (!) - Besteed aandacht aan een spetternde afsluiting.
4. Samenvoegen - Brei het geheel aan elkaar
5. Verfijnen - Bijschaven zodat het gedicht goed wegleest

TOELICHTING:

Onderwerpen

Schrijf een kort lijstje op met ideeen en onderwerpen over de persoon in kwestie. Het helpt enorm als je hier al tijdig over na denkt of als je andere bekenden raadpleegt (indien mogelijk). Hier wat suggesties:
• Aparte (irritante) eigenschappen (bijv. chaotisch, ochtend-humeur, onhandig, ..)
• Bijzondere gebeurtenissen van het afgelopen jaar
• Bedenkelijk gedrag (bijv. te hard rijden, lang douchen, veel snoepen/snacken, roken, ..)
• Grappige voorvallen de laatste tijd
• Hobby's, liefhebberijen, huisdieren
• Werk, inzet als vrijwilliger, huiselijke vlijt
• ...



Korte versjes

Probeer voor een aantal onderwerpen een of twee rijmende zinnen maken, dat is meestal niet zo lastig en is het begin van een couplet! Kijk daarna of je daar een kort versje van vier tot acht regels van kan maken. Hier komt het rijmwoordenboek goed van pas: kijk wat rijmt op de onderwerpen en laat je hier door inspireren. Probeer ook synoniemen of gerelateerde woorden en bedenk dat het onderwerp niet het laatste woord in de zin hoeft te zijn.
Loop je vast, kies dan een andere insteek voor de eerste rijmzinnen (gerelateerd onderwerp) of kies een ander onderwerp van de lijst.

Het rijmschema dat je kiest maakt niet zo veel uit en hoeft niet per couplet hetzelfde te zijn; belangrijker is dat het ritme een beetje klopt. Schrijf probeersels op, ook al ben je niet tevreden; zinnen zijn vaak nog wel wat bij te schaven of zijn soms weer bruikbaar in een volgend couplet.

Als u echt moeite heeft met dichten, probeer dan een ABCB rijmschema. Dat is erg eenvoudig en vaak goed genoeg voor een Sinterklaasgedicht (dit rijmschema wordt dikwijls in kinderboekjes gebruikt).

Als je in tijdsnood komt, ga dan tijdig door naar stap 3 en probeer later eventueel nog wat extra coupletjes te maken.



Slotcouplet

Bedenk tijdig hoe het gedicht moet eindigen en besteed hier voldoende aandacht aan. Denk aan een leuke climax, onthulling, wijze raad of iets van dien aard. Denk ook aan een compliment of iets aardigs.

Als je echt niets kan bedenken, kan je 'snel afbreken' met zoiets als "Meer inspiratie heb ik nu niet, de groeten van Sint en Piet!" of "En verder weet de Sint het niet meer, tot volgend jaar maar weer" of "Genoeg gekletst oh oh oh, kijk maar gauw naar je cadeau" of "Voor de Sint is het zonne klaar, jij bent de ... van het jaar" (goed spieken bij anderen!)



Samenvoegen

Maak een geheel van de losse coupletten; dit is vaak de moeilijkste stap. Probeer de coupletten zodanig te ordenen dat er een logische geheel ontstaat. Hierbij kan het nodig zijn om zinnen toe te voegen, aan te passen of volledig te vervangen.
Maar bedenk dat lay-out hier ook kan helpen (bijv. een extra lege regel tussen coupletten die weinig met elkaar te maken hebben of bij een wending in het verhaal).

Denk ook na over de opening, maar verval niet in clichés (“De sint zat de denken wat ie je zou schenken" kan echt niet!) Je kan beter direct met een interessant onderwerp beginnen om de aandacht te trekken.



Verfijnen

De laatste stap is het oppoetsen van het gedicht. Lees het gedicht een paar keer (hardop) na om te kijken of het ergens hapert. Klopt het ritme en de lengte van de zinnen? Voeg waar nodig bijwoorden toe of haal ze juist weg; misschien dien je de woordkeuze aan te passen of zinnen te herformuleren. Maar wees ook tevreden met het resultaat: een zelf gemaakt gedicht!

OVERIGE TIPS:

• Met zijn tweeën een gedicht maken gaat vaak erg goed doordat je elkaar inspireert met je probeersels
• Bekijk iemands Facebook pagina ter inspiratie voor onderwerpen!
• Blijf niet te krampachtig vasthouden aan een rijmwoord, dat levert alleen maar kromme zinnen op. Probeer het op een andere manier te zeggen of kies een ander onderwerp
• Je kan coupletten wat kracht bij zetten met overdrijving of bombastisch taalgebruik (voorbeeld: in plaats van "je rijdt altijd te hard", zoiets als "met slippende banden gier je door de bochten")
• Als je echt veel moeite hebt met dichten: maak gebruik van www.rijmzoeker.nl of zoek op internet; daar zijn veel voorbeelden van (sinterklaas)gedichten te vinden. Laat je daardoor inspireren of ‘leen’ af en toe een zinnetje...

naar begin van deze pagina